Ji̍t-pún (日本), ia̍h Ji̍t-pún-kok (日本国), sī Tang A-chiu ê tó-sū kok-ka, óa tī Thài-pêng-iûⁿ sai-kîⁿ. Ji̍t-pún siat kiaⁿ-siâⁿ tī Tang-kiaⁿ.
Tē-lí
Ji̍t-pún Hái óa tī Ji̍t-pún ê sai-pêng, hái ê tùi-bīn sī Tiâu-sián poàn-tó (Hân-kok kap Tiâu-sián-kok) kiam Siberia tang-lâm-pō͘ (sio̍k Lō͘-se-a). Tī Ji̍t-pún pak-pêng ū La Perouse Hái-kiap, tùi-bīn sī Lō͘-se-a ê Sakhalin Tó; lēng-gōa koh ū Okhotsk Hái, kòe hái sī Kuril Kûn-tó. Ji̍t-pún tang-pêng tō sī Thài-pêng-iûⁿ; a sai-lâm-pêng sī Tang Chi-ná Hái. Tsushima Tó khiā tī Kiú-chiu kap Hân-kok tiong-ng, óa Hân-kok hit-pêng sī Ko-lê Hái-kiap, óa Ji̍t-pún hit pêng sī Tsushima Hái-kiap.
Le̍k-sú
Ji̍t-pún ê Kū-chio̍h-khì Sî-kî chha-put-to tī 30,000 chì 10,000 tang chêng, chóng-sī bô chheng-chhó ê bûn-hòa, chit tōaⁿ mā hō chò Chiân-Hûi-khì (Pre-Ceramic) sî-tāi.
Sòa-āu ū nn̄g khoán kì-lio̍k khah chheng-chhó ê bûn-hòa, tō sī Jōmon kap Yayoi.
Keng-chè
Ji̍t-pún tī 20 sè-kí hit chūn keng-le̍k sìn-sok keng-chè hoat-tián. Tek-pia̍t sī Tè-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn liáu-āu ê thâu kúi-cha̍p-tang, kang-gia̍p seng-sán tōa khok-tiong kiam chhòng-chō heng-ōng ê kok-lāi chhī-tiûⁿ, koh ū oa̍h-kut ê chhut-kháu seng-lí.
Ji̍t-pún tī chhia-liōng, kǹg-thih, ko-kho-ki sán-phín hong-bīn lóng sī sè-kài chhōa-thâu ê seng-sán-chiá kî it.
Chham-chiàu
- Japan. Encyclopædia Britannica.
Liân-kiat
- Ji̍t-pún, tī Wikipedia.