Difference between revisions of "Ji̍t-pún"

From Tâi-oân-pit
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
Line 4: Line 4:


== Tē-lí ==
== Tē-lí ==
[[Ji̍t-pún Hái]] óa tī Ji̍t-pún ê sai-pêng, hái ê tùi-bīn sī [[Tiâu-sián poàn-tó]] ([[Hân-kok]] kap [[Tiâu-sián-kok]]) kiam [[Siberia]] tang-lâm-pō͘ (sio̍k [[Lō͘-se-a]]). Tī Ji̍t-pún pak-pêng ū [[La Perouse Hái-kiap]], tùi-bīn sī Lō͘-se-a ê [[Sakhalin Tó]]; lēng-gōa koh ū [[Okhotsk Hái]], kòe hái sī [[Kuril Kûn-tó]]. Ji̍t-pún tang-pêng tō sī [[Thài-pêng-iûⁿ]]; a sai-lâm-pêng sī [[Tang Chi-ná Hái]]. [[Tsushima Tó]] khiā tī [[Kiú-chiu]] kap [[Hân-kok]] tiong-ng, óa Hân-kok hit-pêng sī [[Ko-lê Hái-kiap]], óa Ji̍t-pún hit pêng sī [[Tsushima Hái-kiap]].
Ji̍t-pún kok-thó͘ thang hun [[Ji̍t-pún lia̍t-tó]], [[Lâm-sai chu-tó]], [[Izu chu-tó]], [[Ogasawara chu-tó]]; Ji̍t-pún lia̍t-tó pun-sin iáu kuh hun [[Pak-hái-tō]], [[Pún-chi]], [[Sù-kok]], kap [[Kiú-chiu]].
 
[[Ji̍t-pún Hái]] óa tī Ji̍t-pún ê sai-pêng, hái ê tùi-bīn sī [[Tiâu-sián poàn-tó]] ([[Hân-kok]] kap [[Tiâu-sián-kok]]) kiam [[Siberia]] tang-lâm-pō͘ (sio̍k [[Lō͘-se-a]]). Tī Ji̍t-pún pak-pêng ū [[La Perouse Hái-kiap]], tùi-bīn sī Lō͘-se-a ê [[Sakhalin Tó]]; lēng-gōa koh ū [[Okhotsk Hái]], kòe hái sī [[Kuril Kûn-tó]]. Ji̍t-pún tang-pêng tō sī [[Thài-pêng-iûⁿ]]; a sai-lâm-pêng sī [[Tang Chi-ná Hái]]. [[Tsushima Tó]] khiā tī Kiú-chiu kap Hân-kok tiong-ng, óa Hân-kok hit-pêng sī [[Ko-lê Hái-kiap]], óa Ji̍t-pún hit pêng sī [[Tsushima Hái-kiap]].


== Le̍k-sú ==
== Le̍k-sú ==

Latest revision as of 2024 nî 8 goe̍h 24 ji̍t, 11:52

Ji̍t-pún ê chē-chí.

Ji̍t-pún (日本), ia̍h Ji̍t-pún-kok (日本国), Tang A-chiu ê tó-sū kok, óa tī Thài-pêng-iûⁿ sai-kîⁿ. Ji̍t-pún siat siú-to͘ tī Tang-kiaⁿ.

Tē-lí

Ji̍t-pún kok-thó͘ thang hun Ji̍t-pún lia̍t-tó, Lâm-sai chu-tó, Izu chu-tó, Ogasawara chu-tó; Ji̍t-pún lia̍t-tó pun-sin iáu kuh hun Pak-hái-tō, Pún-chi, Sù-kok, kap Kiú-chiu.

Ji̍t-pún Hái óa tī Ji̍t-pún ê sai-pêng, hái ê tùi-bīn sī Tiâu-sián poàn-tó (Hân-kok kap Tiâu-sián-kok) kiam Siberia tang-lâm-pō͘ (sio̍k Lō͘-se-a). Tī Ji̍t-pún pak-pêng ū La Perouse Hái-kiap, tùi-bīn sī Lō͘-se-a ê Sakhalin Tó; lēng-gōa koh ū Okhotsk Hái, kòe hái sī Kuril Kûn-tó. Ji̍t-pún tang-pêng tō sī Thài-pêng-iûⁿ; a sai-lâm-pêng sī Tang Chi-ná Hái. Tsushima Tó khiā tī Kiú-chiu kap Hân-kok tiong-ng, óa Hân-kok hit-pêng sī Ko-lê Hái-kiap, óa Ji̍t-pún hit pêng sī Tsushima Hái-kiap.

Le̍k-sú

Ji̍t-pún ê Kū-chio̍h-khì Sî-kî chha-put-to tī 30,000 chì 10,000 tang chêng, chóng-sī bô chheng-chhó ê bûn-hòa, chit tōaⁿ mā hō chò Chiân-Hûi-khì (Pre-Ceramic) sî-tāi.

Sòa-āu ū nn̄g khoán kì-lio̍k khah chheng-chhó ê bûn-hòa, tō sī Jōmon(Jiŏ-móng) kap Yayoi(Ia-ió-ih).

Keng-chè

Ji̍t-pún tī 20 sè-kí hit chūn keng-le̍k sìn-sok keng-chè hoat-tián. Tek-pia̍t sī Tè-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn liáu-āu ê thâu kúi-cha̍p-tang, kang-gia̍p seng-sán tōa khok-tiong kiam chhòng-chō heng-ōng ê kok-lāi chhī-tiûⁿ, koh ū oa̍h-kut ê chhut-kháu seng-lí.

Ji̍t-pún tī chhia-liōng, kǹg-thih, ko-téng ki-su̍t sán-phín hong-bīn lóng sī sè-kài chhōa-thâu ê seng-sán-chiá kî it.

Chham-chiàu

  • Japan. Encyclopædia Britannica.

Koan-liân kì-sū

Liân-kiat