Difference between revisions of "Ji̍t-thâu"

From Tâi-oân-pit
No edit summary
No edit summary
Line 1: Line 1:
'''Ji̍t-thâu''', mā hō '''thài-iông''', sī chi̍t lia̍p tōa-hêng hoat-kng ê [[thian-thé]], tī [[thài-iông-hē]] tang-tiong kî-tha thian-thé se̍h chit hō ji̍t-thâu leh tńg. [[Tē-kiû]] téng ê sè-miā óa-kīn choân-pō͘ lóng su-iàu ji̍t-thâu só͘ hoat--chhut-lâi ê kng kap jia̍t.
'''Ji̍t-thâu''', mā hō '''thài-iông''', sī chi̍t lia̍p tōa-hêng hoat-kng ê [[thian-thé]], tī [[thài-iông-hē]] tang-tiong kî-tha thian-thé se̍h chit hō ji̍t-thâu leh tńg. [[Tē-kiû]] téng ê sè-miā óa-kīn choân-pō͘ lóng su-iàu ji̍t-thâu só͘ hoat--chhut-lâi ê kng kap jia̍t.


Ji̍t-thâu ê tāng-le̍k-tiûⁿ koat-tēng liáu [[he̍k-chheⁿ]] kiam kî-tha thài-iông-hē thian-thé ê tí-tāng. Chiàu kho-ha̍k ê hun-lūi, ji̍t-thâu sī [[chú hē-lia̍t]] (''main sequence'') chheⁿ, sio̍k G2V sek-lia̍t-hêng (''spectral type'').
Kap kî-tha chú hē-lia̍t chheⁿ sio-kâng, Ji̍t-thâu tùi [[jia̍t-hu̍t iông-ha̍p]] (''thermonuclear fusion'') hoán-èng tit tio̍h i hong-hù ê lêng-liōng. Chit hō hoán-ēng koan-sia̍p tio̍h kā [[chú-sò͘]] choán chò [[he-lí-ùm]] (''helium') kap khah-tāng ê hu̍t-chú ê kòe-têng.
[[Kng-chú]] koan-hē tio̍h hia [[pàng-jia̍t iông-ha̍p hoán-èng]], tùi Ji̍t-thâu ê sim hiòng gōa pàng chhut, it-ti̍t kàu [[tùi-liû-lông]] (''convective envelope'') ê só͘-chāi.


== Chham-chiàu ==
== Chham-chiàu ==

Revision as of 2019 nî 8 goe̍h 13 ji̍t, 20:25

Ji̍t-thâu, mā hō thài-iông, sī chi̍t lia̍p tōa-hêng hoat-kng ê thian-thé, tī thài-iông-hē tang-tiong kî-tha thian-thé se̍h chit hō ji̍t-thâu leh tńg. Tē-kiû téng ê sè-miā óa-kīn choân-pō͘ lóng su-iàu ji̍t-thâu só͘ hoat--chhut-lâi ê kng kap jia̍t.

Ji̍t-thâu ê tāng-le̍k-tiûⁿ koat-tēng liáu he̍k-chheⁿ kiam kî-tha thài-iông-hē thian-thé ê tí-tāng. Chiàu kho-ha̍k ê hun-lūi, ji̍t-thâu sī chú hē-lia̍t (main sequence) chheⁿ, sio̍k G2V sek-lia̍t-hêng (spectral type).

Kap kî-tha chú hē-lia̍t chheⁿ sio-kâng, Ji̍t-thâu tùi jia̍t-hu̍t iông-ha̍p (thermonuclear fusion) hoán-èng tit tio̍h i hong-hù ê lêng-liōng. Chit hō hoán-ēng koan-sia̍p tio̍h kā chú-sò͘ choán chò he-lí-ùm (helium') kap khah-tāng ê hu̍t-chú ê kòe-têng.

Kng-chú koan-hē tio̍h hia pàng-jia̍t iông-ha̍p hoán-èng, tùi Ji̍t-thâu ê sim hiòng gōa pàng chhut, it-ti̍t kàu tùi-liû-lông (convective envelope) ê só͘-chāi.

Chham-chiàu

  • Joseph A. Angelo (2006). "Sun". Encyclopedia of Space and Astronomy. Facts on File. ISBN 978-0-8160-5330-8.